polikistik over sendromu
Dünynın en yygın üreme bozukluğu olduğu gibi, kısırlığın d en sık rstlnn nedeni. Polikistik over sendromu (PCOS), genellikle erkeklik hormonu seviyesinin yüksek olmsındn kynklnıyor. Bu d kist oluşumun, regl gecikmelerine vey yumurtlmnın gerçekleşmemesine yol çıyor. Tip 2 diybet ve obezite, bu problemi yşm olsılığını belirgin ornd yükseltiyor.
Rhim boynunun mntr şeklinde olduğunu znneden kdınlrın yüzdesi. Aksine, biçimi dh ziyde bun benziyor.
ŞEHVET ANINDA… AŞAĞIDA OLANLAR
Görüş lnın seksi bir şeyler giren bir erkeğin uyrıldığını dışrdn frk edebilirsin. Sn gelince, uyrıldığın dışrdn pek nlşılms d içeride epeyce değişiklik oluyor.
Beynin, seks ihtimlini lgıldığı zmn dmrlrın genişliyor ve şğı bölgelere doğru kn kışı rtıyor. Artn kn dolşımı, vjinl slgıyı d -protein ve mino sitlerden ibret doğl sıvı- tetikliyor. Vulv bölgesi kbrıyor. Binlerce sinir ucunun bulunduğu vjinnın en hsss bölgeleri uyrılmy bşlıyor.
Klitorisi meydn getiren yumuşk doku kbrıp sertleşiyor. Evet, minik bir ereksiyon hâlinden bhsediyoruz. Tmmıyl uyrıldığınd ise klitorisin üç kt büyüyebiliyor. (Seksten sonr küçülmesi birz zmn lıyor, her ne kdr geçici bir süre de ols bzı kdınlr bu sırd idrrını ypmkt zorluk yşıyor.)
Rhim boynu (serviks) yumuşuyor
ve eğer kendisi y d çevresindeki sinirler penisle vey bir seks oyuncğıyl uyrılmışs, beynin zevkle ilişkili ve ön sevişme sırsınd ktif hâle gelen bölümleri hrekete geçiyor.
Kdınlrın yklşık yüzde 10’und
orgzm sırsındki pelvik tbn ksı büzülmeleri, birkç dml sıvının dışrı tılmsın neden olbiliyor. Endişelenme: “Kdın boşlmsı” idrr değildir; doğl şekerlerden ve menide de bulunn prosttik sit fosftzdn oluşur. Muhtemelen prtnerin bunun çok seksi olduğunu düşünüyor.
SENİN GİZLİ HÂZİNEN
(Cinsel Yşmının En Prlk Yıllrındn Kesitler)
20’ler Olğn Büzülme
Ergenlik resmi olrk son ermiş (neyse ki) ve orgnlrın yetişkin bir kdın boyutun ulşmış oluyor. Bir tek genitl orgnlrını çevreleyen dış dudklr dışınd. Giderek inceldiklerini gördüğünde şşırm; ldığın yşl birlikte genitl bölgendeki deri ltı yğ miktrıd zlıyor.
Büyük Esneme
Rhmin hmilelik boyunc bir krpuz kdr genişleyebiliyor. Doğumun rdındn ltı hft içinde yeniden iniyor. Doğum esnsındki çılm sezryenle bertrf edilebilse de, kdınlrın ve uzmnlrın bir çoğu (müdhle gerektiren bir durum olmdıkç) norml doğumdn yn.
Kısln Döngüler
Bir kdın, 40’lı yşlrının bşınd yumurt rezervlerinin hızl zlmsın rğmer
yumurtlybilir. Regl döngüsü birz dh kıs ols d, ortlm 51 yşın kdr devm edebilir. Vücudun bundn yklşık beş il 10 yıl öncesinde doğurgnlığını kybediyor.
Koyu Gölgeler
Hmilelik y d yş lmyl orty çıkn hormon değişiklikleri, vjinnın girişi ve klitorisi çevreleyen ince dudklrın renginin koyulşmsın neden olbiliyor. Bu yüzden kendi kendine yptığın bir sonrki kontrolünde grinin elli tonunu görürsen endişelenme.
Derin Sızıntı
Fzl kilo, yşlnm y d yıllrc sürdürülen ğır egzersizler pelvik tbnın gevşemesine neden olur. Bu d idrr yolundn sızıntı yşnmsın y d vücudunun lt kısmınd “ğırlık” hissetmene yolçr. Bu durumd ypmn gereken şey: Kegel egzersizi. Ypbildiğin kdrfzl yp.
Kurtrm Opersyonu
Düşük östrojen seviyesi vjinnın sit-lkli dengesini etkiler, bu d enflmsyonu tetikler. Ayrıc vjin duvrlrını zyıfltır ve kurutur. Bu d kşıntı, ynm ve kızrıklığ yolçr. Anck düzenli seks, vjinnın çöle dönmesini engelleyebiliyor.
endometriozis (çikolt kisti)
Korkunç regl sncılrı, doğurgnlığı engelleyen ve düny genelinde 176 milyon kdının bşın gelen bu rhtsızlığın belirtilerinden biri. Rhmin iç ktmnındki endometriyl hücrelerin, rhmin dışı, yumurtlıklrın üstü, sindirim sistemi ve htt kciğerlere tutunmsıyl oluşuyor. Cerrhi müdhlelerden yüksek ornd bşrılı sonuç lınıyor.
cinsel yoll bulşn enfeksiyonlr
Kdınlrın sdece yüzde yedisi, ktif cinsel hytı oln neredeyse her kdının hytı boyunc bir kez insn ppillom virüsü (HPV) kpbileceğim biliyor. Her yıl düny çpınd 20 milyon kişide cinsel yoll bulşn hstlık teşhis ediliyor. Klmidy gibi tedvi edilebilir olnlrın ynı sır, bzı hstlıklr (HPV gibi) tmmen tedvi edilemiyor nck erken teşhis yrdımcı olbiliyor.
TEKSASTEKNİKUNİVERSİTESİ KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM DEPARTMANINDAN DOKTOR ROBERT P. KAUFFMAN; WASHINGTON MEDSTARTIPMERKEZİ’NDEN DOKTOR CHERYL B. IGLESIA: FLORİDAUNİVERSİTESİ’NDEN DOKTOR MEADOW MAZE GOOD; MCGILLUNİVERSİTESİ’NDEN DOKTOR MAYTE PARADA; LOSANGELES’TAKİ KALİFORNİYA ÜNİVERSİTESİNDEN DR. NICOLE PRAUSE, UZMAN MYRTLEWILHITEVEDOKTOR ELLEN BARNARD;UTAHÜNİVESİTESİ’NDEN DOKTOR JANNA DICKENSON
RESİMDE GÖRÜNMEYEN KAHRAMANLAR Vulv
Klitoris ve genit “dudklr” olrk bilinen bölgeyi içeren dış genitl orgn.
Üretr (idrr yolu) Vulvnın iç kısmınd yer ln bu bölüm, idrrın vücudundn çı kış yolu.
kdın ntomisi
Anketimize ktıln kdınlrın neredeyse yrısının, hngi orgnın nerede olduğu ve ne işe yrdığı konusund kfsının birz krışık olduğunu gördük. Aşğıdkileri dikktlice oku ve bunu cinsel eğitiminin bir prçsı olrk düşün.
yumurtlıklr
Erkeklerin testisleri vr; senin de dölytğının iki trfınd bdem boyutund simetrik iki bez bulunuyor. Doğrken yumurtlıklrın bir milyon civrınd yumurt brındırır. Ergenlik çğındn önce bunlrın yrısındn fzlsı yok olur. Geri kln yklşık 400 yumurtyı d hytın boyunc kullnmy devm edersin. Üretkenliklerini desteklemek için bet-kroten zengini yiyecekler yemeli ve yeşil çy içmelisin.
rhim boynu
Rhimle vjin rsındki yol olrk düşün. Bu pürüzsüz ve elstik orgn, östrojen seviyesi yükseldikçe yumuşuyor. Hmile kldığınd gebeliği destekliyor; bu yüzden sert olmsı kritik bir öneme ship. Zerdeçlın içeriğindeki bileşenler, fındık, ceviz ve hududud bulunn eljik sit gibi besin öğeleri rhim ğzı knserini geciktiriyor. Sigry gelince; on rhim ğzının ktili denebilir.
rhim
Yumruk boyutund kslrl örülü bir kese oln rhim, hmilelik boyunc döllenmiş yumurt için sıck bir yuv ortmı sğlıyor. Aynı zmnd regl sncılrı d bu bölgede oluşuyor. Aşırı kilo y d kbızlık gibi sindirim sistemindeki rhtsızlıklr, rhmine bskı uyguluyor. Bu yüzden sğlıklı kilo rlığını koru ve dh çok lif tüket. Brokoli, lhn ve biber gibi flvonoid zengini yiyecekler rhim knserini önlemeye yrdımcı oluyor.
vjin
Üreme orgnlrının koruyucu klknı oln vjinnın sit dengesi, zrrlı bkterileri uzk tutuyor. Sekiz il 10 sntim uzunluğund bir tüp şeklinde oln vjin, doğum y d seks esnsınd boyun uzybildiği gibi (15 sntime kdr) enine de genişleyebiliyor (12 sntime kdr). Ypmmn gereken iki şey: Çok fzl vjinl duş lmk ve şırı şeker tüketmek. Bunlr vjinl bölgedeki yrrlı bkterileri yok ederken my mntrının büyümesine neden
fllop tüpleri
Kirpiğe benzeyen incecik tüylerle kplı ve sekiz il 12 sntim rsınd bir uzunluğ ship bu knllr, rhimle yumurtlıklrı birbirine bğlıyor. Bursı ynı zmnd, sperm ile yumurtnın d buluştuğu nokt. Döllenen yumurt, rhme doğru ltı günlük bir yolculuğ çıkıyor. Yolculukt sorun çıkmıyors tüplerin tıkır tıkır çlışıyor demektir: Cinsel yoll bulşn bzı hstlıklr, blokj ve kısırlığ yol çbiliyor. Akupunktur bu blokjlr çre olbiliyor.
Yumurtlıklrındn her y tıln yumurt syısı. (Anketimize ktıln kdınlrın üçte biri, bu syının beş olduğunu znnediyor.)
Ayd bir gerginlikler krliçesi oluyor, kendini ttlıy vuruyor y d çirkinlik bidesi olduğunu mu düşünüyorsun? Merklnm, her şey norml. Üreme sistemine etki eden hormonlr, periyodunu, doğurgnlığını ve seks isteğini de etkiliyor. Htt ruh hâlin, uyku düzenin ve işthın d bundn nsibini lıyor. Her şeyi kontrol ltınd tutbilmek için bu tvsiyelerden yrrln.
Vjinnı Mutlu Et
Çekingen biri misin? Aş bunlrı rtık. Geniti bölgeni yıld bir kez de ols kontrol etmek, güvenli ve sğlıklı klmnın bir numrlı yolu.
HORMON
En kuvvetli türü oln estrdioi, rhmi gebeliğe hzırlıyor, istikrrlı seviyede olmsı libidonu ve bğışıklığını güçlendiriyor.
Embriyonun kolyc tutunmsıiçin rhim içi duvrını hzırlıyor. Hmilelik olmzs seviyesi düşüyor ve periyodunu bşltıyor.
Bu ndrojen hormon sdece erkekler için değil. Kdınlrd düzenli yumurtlmnın ve sğlıklı bir libido seviyesinin de mimrı.
Beyinden slgılnn bu hormonun sıl görevi, yumurtnın yumurtlıktn bırkılmsınıyönetmek ve kdınlrd süt üretimini rttırmk.
Foliküluyrıcıhormon (FSH) yumurtlrın büyümesini, luteinizn hormonuys (LH) çtlmsınısğlıyor.
EN ÖNEMLİ ETKİLERİ
Östrojen, memelerinden kemiklerine kdrtüm hücrelerine büyüme sinyli gönderiyor. Fzlsı hmile klm problemlerine ve htt meme knserine, zıys kemik erimesine yolçıyor.
Aşk-nefret ilişkisi diyelim: Progesteron, hfif bir ytıştırıcı etkiyeshipolduğundn kesintisiz bir uyku çekmeni sğlıyor. Aynı zmnd vücutt su tutulmsın, gz ve kbızlığ yolçıyor.
Çok yüksek seviyede olmsı -polikistik over sendromuyl ilişkilendiriliyor- kne, kepek y d şırıtüylenmeye neden olbiliyor. Az olmsıys libidondn ve genel sğlığındn kybettiriyor.
Yüksek olmsıseks isteğini zltıyorve menopoz benzeri belirtilerin görülmesine neden oluyor. Hfif bir yükseklik ise yumurtlmyıbskılıyor. Doğum sonrsınormlseviyelere inmesi kilovermeni kolylştırıyor.
idelFSH/LH miktrı, progesteron seviyesinin elverişli bir noktd olmsın ktkısğlıyor. Yüksek FSH ornıys, hfız problemleri, uyku bozukluğu ve kneyle ilişkilendiriliyor.
NASIL DENGELERSİN?
Çok zyıf olmkslgılnmsını engelliyor. Diğer yndn vücutt bulunn fzl yğ, estrdiolü olumsuz etkileyen bşk bir östrojen türünün üretilmesine sebep oluyor. Çözümü ise sğlıklı kilod klmk.
Bu hormonun hmilelik için kritik olduğunu bilen birçok kdın kremlere yöneliyor. Çlışmlrs bunun fydsız olduğunu gösteriyor. Peki, ne ypmlısın? Günde beş dkik d ols meditsyon ypmy çlış.
Aşırıtestosteron slgılnmsı obeziteyle ilişkilendiriliyor. Eğer seviyesi düşükse humus gibi çinko zengini besinler tüket. (Korkm sklın çıkmyck, ylnızc enerji tkviyesi olck.)
Yetersiz uyku, kortizolve prolktin gibi stres hormonlrını tetikliyor. Her gece düzenli olrk, krnlık ortmd kesintisiz yedi, sekiz st uyumy özen göstererek idel seviyede olmsını grntileyebilirsin.
Alkoltüketimini kontrolltınd tut. Özellikle de bebek shibi olmyıdüşünüyorsn: Günde iki içkiden fzlsı, FSH ve LH üretimini olumsuz etkiliyor.
Çömelerek bkmn birz zor olbilir. Yere y d koltuğ otur, bcklrını iyice ç ve bir bcğını kldır.
Bir el ynsı l, dış dudklrınl klitorisinin rengini ve boyutunu kontrol et. Ayrıc bölgede herhngi bir yumru vey leke olup olmdığın d bk (dokunrk kontrol etmen gerekebilir). Pnikypm, kimsenin bu bölgesindeki cildi mükemmel değil.
Vjinl giriş ve nüsüne bkmy çlış, bu kısımlrd herhngi bir doku görmemen gerekiyor.
Eğer büyük bir değişiklik, kbrcık, çık yr y d çıkıntılı bir dokuy rstlrsn, doktorunu r. Eğer rstlmzsn rhtç rkn yslnbilirsin.
fibroid (miyom)
Rhimde oluşn bu urlrın büyüklüğü mikroskobik boyutlrd d olbiliyor, bir futbol topu büyüklüğüne kdr d ulşbiliyor. Her beş kdındn dördünde hytı boyunc bir kez miyom gelişiyor. Ağrılı seks y d düzensiz knm gibi belirtilere krşı dikktli ol. Çoğu uzmn, cerrhi müdhleden önce miyom gelişimini tkip ediyor.
infertilite (kısırlık)
Medynın brtmsın rğmen, 35 yş üzeri kdınlrd bile infertilite ornı slınd düşüyor. Am hâlâ 10 çiftten biri bu sorunu yşıyor ve genel olrk, yşın ne kdr ileriyse riskin de o derece yükseliyor. Eğer ltı ydn fzldır hmile klmk için uğrşıp sonuç lmıyorsn mutlk doktorun bşvurmlısın.
Rhim İltihbı Nedir? Tüp Bebek Tedvisi Prof. Dr. Bülent Tırş 3KMod
[gllery ids=""]
