Çocuk için son derece önemli bir iş Renkli küçük plstik tren, ilk resimli kompozisyonlr için ypboz oyunlrı, boym kitplrı, vb. Herhngi bir oyun çocuğu eğlendirebilir, yeter ki bu oyun rcılığıyl serbestçe yeni denemeler ypbilsin. “Yetişkinler için çlışmk ne ise, çocuk için oyun odur” denir. Tm olrk böyle değildir. Çocuk için oyun, ne bir dinlenmedir, ne de bir kçış; ylnızc kendisini çok hoşnut eden, özgürce deneyimlerde bulunmk işidir. Yni, bşklrı için ypıln ve ekonomik olrk yrtıcı “iş”ten bütünüyle değişik bir şeydir: Oyun, çocuğ güç veren, onu yönlendiren “zihinsel vitmin” olrk tnımlnbilir.
Oyunun temel özellikleri
Oyun, her şeyden önce özgür bir seçim üstüne kurulmlıdır. Çocuk hiçbir zmn, şu değil de bu biçimde oynmy, o oyuncğı değil de bunu kullnmy ve belirli bir yöntemi izlemeye zorlnmmlıdır. Bütün bunlr, yni ne ypcğın nsıl ypcğın, ne zmn ve neyle ypcğın kendi krr vermelidir. Anck böyle olduğu zmn oyun, çocuğun gelişmesinde önemli bir rç hline dönüşür.
İkinci olrk, oyun bir deneydir. Anlık merklrın göre çocuk, değişik konumlrı gerçekleştirmek, şunu y d bunu yprken ne olcğını görmek, biri yerine bir bşk deneyimi edinmek isteyebilir kendisini bırkmsındn korkr. 0 zmn nnesini temsil eden bir bebek edinir; onu kendisinden uzklştırır; yeniden lır; okşr; kucklr; onunl konuşur; zrlr; vb. Bebek hep ord, çocuğun oyunl yrttığı dünysınddır; yni rtık o nnesine değil, nnesi on bğlıdır. Her ne olurs olsun bebeğinden yrılmk istemez. Doğl olrk bu durum çocuğun kuruntulrıyl oluşturduğu bir güven duygusudur ve bir insn üstünde egemenlik Kurbilmekten doğn gerçek güven duygusunun bşlngıcıdır.Özetleyecek olursk, çocuk oyuncklrıyl innmyı ve güvenmeyi öğrenir.
Oyunun ikinci önemli etkisi, çocuklrın oyunlr rcılığıyl geliştirdikleri denemeler syesinde bilinmeyeni keşfetmeleridir. Sözgelimi, çocuk bir klemle kâğıd dokununc ne olcğını bilir, m klemi kâğıdın üstünde döndürmekle ne olcğını öğrenmek ister y d iskemlesinde otururken çevresinde neler göründüğünü bilir, m msnın üstüne çıkıp nelerin görülebileceğini düşünür. Aslınd bildiği bzı şeylerle bilmediklerini öğrenir ve sürekli bu tür bir ryış içindedir.
Oyunun çocuğun üstündeki üçüncü etkisi, çocuğun oyun rcılığıyl öğrenme tekniği edinmesidir. Oyun oynyn bir çocuk ynı el kol hreketini pek çok kez, bknlrı hyrete düşürecek biçimde durmdn yineler. Httâ bu durumd bzı büyükler, çocukt yrtıcı güç ve düş gücü olmmsındn kuşkulnbilirler. Oys bu doğru değildir. Çocuk denemekte, iyi ypm çbsı içindedir ve öğrenmek için bıkmdn usnmdn ynı hreketlerini yinelemektedir; kıscsı tıpkı, birsporcunun birinci olmk için gösterdiği çbyı gösterir.
Çocuk oyun oynmkl yeteneklerini sğlmlştırm çbsı içindedir ve snılnın tersine, oyun sırsınd düş gücünü genişletir. Aynı işi syılmyck kez çok yinelerken, her yineleyişte hreketleri küçük de ols bir değişiklik kznır. Aynı sonucu elde etmek için yeni yöntemler uygulr; dvrnışlrındki bzı yrıntılrı zmn zmn değiştirir; kıscsı, oyunlrıyl hreketlerine işlerlik kzndırck yeni teknikler bulmyı sürdürür.
Çocuğun yşın göre dvrnışln ve oyunln İlk 18 yd, çocuğun oyunlrı kendi bedenine egemen olm çbsıyl geçer. Çocuk o dönemde ellerini kullnmyı, hreket etmeyi, denge sğlmyı, yürümeyi, koşmyı öğrenir. Bir buçuk yşın geldiğinde rtık hreketlerinde ustlşmıştır; sözgelimi değişik şeyleri tnıyıp cinslerine göre yırbilmektedir. O yşlrd çocuk herhngi bir şeyi eliyle göstererek “Bu nedir,?” diye bıkmdn, usnmdn sorr. Olğnüstü bir hızl resimleri olylrl bğdştırmyı öğrenir, bunlrı belleğine yerleştirir ve yeri geldiğinde nımsr. Günlük yşmd çok kullnıln eşylr için de durum ynıdır; nlm olrk kepçeyle kşığı birbirine krıştırdığınd çok kızr; durmdn bu tür eşylrın özelliklerini nlmy çblr. Bütün bu çblrıyl, bir buçuk yşındki bir çocuğun çok dikktli olduğu söylenebilir. Bu yşın en belirgin özelliği oyun ve dvrnışlrındki hreketliliğin “dikey” olrk gelişmesidir. Bir buçuk yşındki genç “işçi”, dikine kuleler ypr, kâğıd dikine çizgiler çizer, eşy ve oyuncklrını üst üste yığr, sndlyeleri ve tbureleri üst üste koyup dğ ypr, vb. Bu diklemesine çlışm eğiliminin gelişmesi de bir bşk lışknlığın oluşmsın yol çr: Eşylrı öbekler hlinde toplm merkı.
[gllery ids=""]
[gllery ids=""]
