Rıza Kocaoğlu

‘Dünyy tepkimi söylemek istiyorum’

‘ORMANLARDAN HEMEN ÖNCEKİ GECE’ ADLI TEK KİŞİLİK OYUNUNDAKİ PERFORMANSIYLA DİKKAT ÇEKEN RIZA KOCAOĞLU’YLA TİYATROYU VE HAYATI KONUŞTUK. KOCAOĞLU, DÜNYAYLA DERDİNİ ANLATTI

TEK NEFESMİŞ GİBİ BAŞLAYIP DEVAM EDEN HIZLI BİR METNİ BİR BUÇUK SAATE YAKIN SÜRE OKUYAN VE YALNIZ BİR ADAMIN HİKAYESİNİ ANLATAN RIZA KOCAOĞLU, ‘ORMANLARDAN HEMEN ÖNCEKİ GECE’ ADLI TEK KİŞİLİK OYUNUNDAKİ PERFORMANSINDA ÇOK BAŞARILI. ZORLU PERFORMANS SANATLARI MERKEZİ’NİN İÇİNDE YER ALAN BÜYÜK SAHNELERİN DIŞINDA, BUTİK GÖSTERİLER, AKUSTİK KONSERLER VE DİĞER ETKİNLİKLER İÇİN KARA-KUTU TİYATROSU OLARAK DA KULLANILAN SAHNEDE OYUNU CANLANDIRAN KOCAOĞLU’YLA CİHANGİR’DE BİR ARAYA GELDİK; TİYATROCULUĞU KONUŞTUKTAN SONRA OKAN URUN VE MELİS TEZKAN’DAN OLUŞAN BİRİKEN’İN YÖNETMENLİĞİNİ ÜSTLENDİĞİ OYUNU, URUN VE TEZKAN’A DA SORDUK. RIZA KOCAOĞLU DA ESPRİLERİYLE RÖPORTAJA RENK KATTI. SEZON SONU YANİ MAYIS SONUNA KADAR OYNAMAYI HEDEFLİYORLAR, BU OYUNU SİZ DE İZLEMELİSİNİZ…

“Sokğın köşesini dönüyordun, seni o zmn gördüm, yğmur yğıyor, üst bş sırılsıklm, sç bş perişn, olcğı bu tbii yersen o kdr yğmuru m olsun dedim içimden” diye bşlıyor ‘Ormnlrdn Hemen Önceki Gece’ ve tüm oyun tek bir cümle olrk devm ediyor. O kdr hızlı kıyor ki, şşkınlık yşıyoruz. Oyunu sormdn önce size tiytroyu sormk istiyorum. Neden tiytroy ihtiyç duyuyor insnoğlu?

Çünkü yşm yetmiyor. Yşm çok nefes vermediği zmn tiytrod nefes lıyoruz. Çünkü yşm çoğu zmn gerçekleri söylemiyor m tiytro söylüyor. O yüzden tiytroy ihtiyç duyuyoruz, dh çok gerçeklere ihtiyç duyduğumuz için…

Bence ess sorun insnlrın birbirlerini dinlememesi ve oyund bu d nltılıyor, kimse dinlemediği için “Arkdş” diye seslenip nltmk istiyor bu dm. Siz ne düşünüyorsunuz, dinlemeyi biliyor muyuz?

İşte o yüzden tiytro yşmsl… Birbirimizi dinlediğimiz için de önemli. Dinlemiyoruz… Her şey çok hızlı, her şey çok yüksek ritimde gidiyor. Böyle olunc duygulrın derinliği zlıyor, tutkulr zlıyor, her şey zlıyor. Ve birbirimizi dinlemeden çok hızlı geçiyor. Hemen sonuc yönelik bir yşm söz konusu oluyor. Ve kimse kimseyi dinlemiyor. Am gerçekten nltcğı ve derin bir hikyesi oln insnlr o noktd ylnızlşıyor ve ybncı

“DÜNYANIN EN ZOR ŞEYİ, HİKAYESİ OLAN BİR İNSANIN ANLATACAK KİMSESİ OLMAMASI, DİNLEYECEK KİMSESİ OLMAMASI… BU BANA ÇOK DRAMATİK GELİYOR”

hissediyorlr. Bu kötü bir şey. Dünynın en zor şeyi, hikyesi oln bir insnın nltck kimsesi olmmsı, dinleyecek kimsesi olmmsı, bn çok drmtik geliyor.

Bu oyunu seçip shneye koyrk ne nltmk istediniz izleyiciye?

Hepimizin ynı olduğunu, her yerin ynı olduğunu… Sn tekme tmlrın izin verdiğin müddetçe nerede olduğunun önemi yok, her yerde ybncı olbileceğini, hngi ulustn olursn ol, birileri birilerine tekme tmk istiyors her yerde dh ybncısın. Senden frklı oln teş etmemelisin, tekme tmmksın, yumruk tmmlısın. Senden bşk olnl birlikte dünynın güzel olduğunu nlmlısın. Bütün bunlrı söyleyen bir metin.

Çok d güzel söyleyen bir metindi, çok sevdik, o yüzden yptık.

Oyununuzu merk edip izlemeye tiytroculr d geliyor.

Sırdn seyirci bir yn m tiytroculrın krşısınd oynmk heyecnlndırıyor mu sizi?

Tbii ki heyecnlndırıyor. Benden çok büyük ve tecrübeli biler de geliyor (gülüyor)… Ve bu beni çok heyecnlndırıyor. Am bir yndn d ord olmlrı, destek olmlrı, gelip görmeleri, görmezden gelmeyip ord bulunmlrı cesretlendiriyor. Ylnız hissetmememe neden oluyor.

O yüzden iyi ki vrlr, iyi ki geliyorlr. Ben heyecnlnmy rzıyım, gelsinler tbii (gülüyor).

Oyun sırsınd müthiş bir performns sergiliyorsunuz. Shneye çıkmdn önce nsıl bir duygu içinde oluyorsunuz?

Teşekkür ederim öncelikle (gülüyor). Beden ritmim bir tuhf oluyor. Nsıl nltyım…

Tükenmişlik mi yoks?

Yok, hyır tükenmişlik olmuyor. Hem çok yorgun hem çok enerjik oluyorum. Ciddi bir drenlin slgılıyor vücut. Cumrtesi oynuyorum en son, sonrki iki gün o drenlin benimle birlikte olmy devm ediyor. Şu n pek trif edemiyorum m bşk bir ruh hli ve vücut enerjisi oluyor. Değişik, güzel bir hissi vr.

Oyunu nnemle birlikte seyrettim. Alkışlr sönüp ışıklr söndüğünde nnem ne dedi biliyor musunuz? “Ben bu çocuğ çok üzüldüm” dedi.

A, neden?

“Çok yoruldu! O kdr yerlere fln ttı kendini, bu yorgunluk üç günde çıkmz” dedi nnem.

(Khkhlr) Yok, onun hzırlığını biz yptık, merk etmesin. Ciddi bir kondisyon çlışmsı yptıktn sonr bşldık bu oyun.

‘BU METİN BİZE DEĞİYOR’

‘Oyund kendi yşntımdn izler vr’

Her şeyi nltmk isteyen ypylnız bir dm, ikiyüzlü sisteme krşı sıktığı yumruklrındn bşk bir şeyi yok ve hyt bşkldırıyor… Cnlndırdığınız krkterle Rız Kocoğlu rsınd bir bğ vr mı? Y d oyndıktn sonr kuruldu mu bir bğ?

E, tbii… Oyund nltıln birçok şeyde kendi yşntımdn izler bulduğum için de yptık. Yönetmenlerim Okn ve Melis de, ben de “Bu metin bize değiyor” dediğimiz için yptık. Ylnızlıkl ilgili bir dönemden geçerken denk

gelmesi önemliydi. Kendimi çok ylnız hissettiğim bir zmn denk geldi. Kendinden bşk oln her şeye teş eden dünyy tepkimi söylemek istiyorum, metin de bunu söylüyor. Bir rd olduğumuz zmn her şeyin dh güzel olduğunu ben de söylemek istiyorum, bu metin de bunu söylüyor. Birbirine değen, bn dokunn çok özelliği vr metnin.

Oyununuzu izlediğim kşm slondn çıktıktn sonr izleyicilerden birinden “O kdr ylnız bir dm izledim ki, klkıp srılmk istedim. Geçecek geçecek, korkm ben burdyım demek istedim” cümlesini duydum.

Siz innıyor musunuz her şeyin geçeceğine, güzel güneşli günlerin geleceğine?

“İNANMASAM HİÇBİR ŞEY YAPMAZDIM. BEN BU YÜZDEN TİYATRO YAPIYORUM. GÜZEL, GÜNEŞLİ GÜNLERE HEP BİRLİKTE LJLASIP, O GÜZEL SOFRALARA HEP BİRLİKTE OTURALIM DİYE TİYATRO YAPIYORUM”

Ne güzel, umutlu çıkmlrı çok güzel. Tbii ki innıyorum, innmsm hiçbir şey ypmzdım.

Ben bu yüzden tiytro ypıyorum. Güzel, güneşli günlere hep birlikte ulşıp,

o güzel sofrlr hep birlikte oturlım diye tiytro ypıyorum. Çünkü on oturmıyorsk bir sorun vr demektir. O yüzden bir söz söylüyorum. Tiytroyl bir şey söylüyorum ki ory gidebilelim… Elbette innıyorum, umudumu hiç kybetmiyorum. Seyircinin böyle bir şey hissetmesi de doğru bir şey yptığımı düşündürüyor bn (durklıyor)… Evet, umut önemli. Umutsuz sl olmdım hiçbir zmn. Mutsuz olduğum zmnlr oldu m umutsuz olduğum bir zmn dilimi hiç olmdı hytımd. Hiçbir zmn d olmyck. Çünkü çlışmdn, direnmeden snt ypılmz. Hyt d yşnmz. Bu yüzden hep çlışcğız, hep direneceğiz, hep bir umudumuz olck. Zten güzel şeyler olmuyor d değil. Bilim diye bir şey vr. Snt diye bir şey vr. Ve bunlr hl vr. Bu bile umutlu olmmız için yeterli.

‘ASIL, HAYATIN BENİMLE DERDİ NE?’

Birz önce hytl dertlerinizden bhsettiniz. Hytl derdiniz ne?

(Gülüyor) Asıl hytın benimle derdi ne? Yeter rtık (gülüyor). Bir sürü şey yşıyoruz ve tek bşımız yşmıyoruz. Ve zor günlerden geçtik. Yş olrk d öyle bir geçiş ve büyüdüğümü hissettiğim şeylerin, bedenimde ve kişiliğimde izdüşümlerini görüyorum. Dert diye nlttığım şeylerden biri, o durumu lgılmk, onunl bş etmek, onu dlndırıp sonr “A bu böyleymiiiiş”leri yşmk gibi bir önceliğin olduğu bir dönem vr. 35 yşm gelmenin verdiği o lgı süreci, bunu lgılybilme gibi zor gelen durumlr olbiliyor bzen. Ylnız klmk, ylnızlştırılmk… Güven sorunu ve korku rejimi durumu vr dünynın her yerinde… Bunlr d yük bindiriyor. Doğl olrk bunlr dert yrtıyor insnd. En sonund; ben işimi ypcğım, işimi iyi ypcğım, insnlr krşı ne hissediyorsm onlrı nltbileceğim metinlerle insnlrl bir ry geleceğim diyorsunuz. Umut d ord bşlıyor.

Oyuncuy hep soruln klsik soruyu sorlım… ‘Kuzey Güney’, ‘Ezel’ ve şimdi de uzun süredir ‘Krdyı’d oynuyorsunuz. Kmer önü mü shne tozu mu sizin için dh önemli?

Y, benim için tbii ki tiytro ypmk! En çok tiytro ypmyı seviyorum. Tiytro yprken kendimi mutlu ve iyi hissediyorum. Am öte yndn hiçbir yptığım işi de küçümsemiyorum. Bu, bundn dh değersiz diye sl bkmıyorum. Hepsi benim söz söyleme lnlrım. Hepsinde sorumluluklrım vr ve o sorumluluklrımı yerine getirmeye çlışıyorum.

Ve bütün söz söyleme lnlrımı (röportjlr dhil) doğru değerlendirmek gerektiğini düşünüyorum.

‘MAGAZİNE KARŞI DEĞİLİM’

Krşı olduğunuzu biliyorum m yine de birz d mgzin konuşmk istiyorum. Mgzine neden krşısınız, neden sevmiyorsunuz ?

Mgzine krşı değilim. Yln krşıyım ve üslub krşıyım. Benim bir hytım vr. Siz gelip benim oyunumu izlediğiniz zmn nsıl bir hyt yşdığımı, ordki nefesten, kondisyondn görebiliyorsunuz. Am siz görebiliyorsunuz, o rkdşlr bilmiyor. Gösterdikleri çıyl benim ynı insn olmdığımı düşünüyorum. Böyle olunc bn ypıln bir hksızlık oluyor. Beni olmdığım biri gibi bşksın neden nltıyorsunuz? Krşı olcğım bir şey vrs, o d bu olur. Çünkü ben sbhın köründe klkıp sporunu ypn, sğlıklı beslenen, bitki çylrıyl, çörek otu yğlrıyl, rı sütleriyle, doğ yürüyüşleriyle dinmik durmy ve çlışmy çlışn, setten provy, provdn bşk yere yetişmeye çlışn biriyim. Bu tempod bir yşm, sporcu gibi bir yşm sürüyorum. Am sürekli sokkt oln, ord burd gezen biri gibi gösterilirsem, kızıyorum… Bu sistemli mi ypılıyor diye düşünürüm. Güçlü sözler söyleyip bşk bir şeyin ltını çizmeye çlışırken içi boşltmy çblnırs, ben işte on krşı olurum. Yoks mgzine krşı değilim, herkesin de mesleğine son derece sygı duyuyorum.

Ülke gündemi ve siysi gelişmeler kdr futbolu d ykındn tkip ettiğinizi biliyoruz. Sosyl medyd sizi tkip edenler Göztepeli olduğunuzu ykındn biliyor. İzmirli olmktn bşk, nereden geliyor bu Göztepe sevdsı? Ben İzmirli olmdığım için bunun nedenini bilmiyorum, bn nltır mısınız?

Anltırım tbii ki, stlerce nltırım.

Ben sğlm bir Beşiktşlıyım m!

(Khkhlr) Göztepe, her şeyden önce bir kültür benim için. Bu kültürün bir prçsı olrk içinde büyüdüm. Beni vr eden elementlerden biri Göztepe ve bir prçsı olrk oyuncu oldum. Çok şey öğrendim. Çok frklı örnek insnlr görerek onlrın içinde büyüdüm, insnlrın birbirine yrdım ettiği, sygı duyduğu bir ypıdki bir tribün vrdı. Öncelikle bu… İkincisi çok tutkuyl bğlı olunn ve hkkınd sosyolojik rştırm ypılmsı gereken bir Göztepe tribün ypısı vr. Bşrıyl ters orntılı olrk rtn bir seyirci kitlesi ve nitelikli bir tribün geleneği vr.

Am bir sürü de olylr çıkıyor…

Yok y, o kdr çıkrtmıyorlr. Herkes kdr çıkrtıyorlr (gülüyor). Bu yüzden Göztepeliyim. Bir de bunun içine doğdum. Bbm eskiden tribün lideriydi. O d sebeptir. Bir efsne tkımdı Göztepe. Arksınd kimsenin desteği yokken çıkıp Avrup’d bşrılr yklmıştı. Trihini bilip de tkım sevdlnmmk olmz yni… Göztepe’nin hocsı Adnn Süvri, ders çlıştırıyor, İngilizce öğretiyor, ynı zmnd ntrenmn yptırıyor tkım. Futbolun o zmnlrının efsnesi olmuş bir tkım olduğu için de Göztepe pyrı bir şey benim için. Tutkuyl, heyecnl bğlı olduğum bir şey.

Mçtn bir gün önce heyecnlnıyorum. Bir de oyundn bir gün önce çok heyecnlnırım ben…

Mçlr gidiyor musunuz?

Elimden geldiğince… Prov rtı set zmnı birz zorlndım m elimden geldiğince gidiyorum.

Sizinle röportj gelmeden önce bir tweet ttım ve “Kim olduğunu söylemem m şhne bir oyuncuyl röportj gidiyorum. Ünlü birine sormk istediğiniz soru vr mı?” diye yzdım. Gelen komik sorulrı ynıtlmk ister misiniz? İlki, “Neden mizh?”

Çünkü mizhın yşmı döndüren en önemli öğelerden biri olduğunu düşünüyorum. Çünkü her olgunun, her olyın iki boyutu vr. Biri gerçekten ciddi oln boyutu, bir de mizhi boyutu. Mizhi boyutt her şeyi yorumlybiliriz. Bu d nefes lmmızı, hyt devm etme gücümüzü rtırn bir neden olur. Bu yüzden mizhın çok önemli olduğunu düşünüyorum.

Her şeye m her şeye mizhi yklşbiliriz. O zmn hstlnmyız, mutlu oluruz, umutlu oluruz, bu yüzden mizh çok önemli.

Diğer gelen yorum “Godrd kim diye sor” dediler…

Jen-Luc Godrd… Hstsıyız kendisinin (gülüyor). Yeni Dlgnın bbsı (gülüyor).

Son sorumu soruyorum “Rkı içelim mi?” Ben değil ben değil, Twitter’d soruyorlr size!

(Gülüyor) Bk bunu doğru insn sormuşlr, içelim tbii, her zmn.

Rkı önemli tbii. Rkı sdece içki içmek değildir, pyrı bir ritüeli vrdır. Tıpkı oyund nlttığımız gibi hikyelerin nltıldığı, kuşklrdn kuşklr geçtiği özellikli bir ritüeldir rkı sofrsı. O yüzden içelim tbii…