Modyı belirleyen nedir? Büyük mod evlerinin tsrımlrı sokğ mı sızr yoks sokğın ve lt kültürlerin tvrı yukrı mı tırmnır? Şimdi ibre bir kez dh sokğın podyumu belirlediği günleri gösteriyor. Modnın bir endüstriye dönüşmeye hşldığı 19. yüzyılın Frns’sındn’in fst-fshion nlyışın kdr çoğunlukl bskın oln bir ınod teorisi vr.
“Aşğı sızmk” nlmındki “trickle down”. Bu teori, modnın üst sınıflrd, yüksek sosyeteyle yd günümüze uyrlrsk modevlerinin şovlrıyl şekillendiğini ve hlkın kıyfetlerini hu doğrultud seçtiğini svunur. İlk kez 18yy’d sosyolog Thorstein Veblen trfındn orty tıln hu teoriye göre soylu bir kdın koyu yeşil bir elbise giyer ve kbinde, hiyerrşinin dh ltınd bulunn insnlrd ynı yeşil tonund kıyfetler giyerler. (Jiincel olrk bkrsk, büyük bir mod evi şovund kırmızı kürk yklı ceketler gösterir ve hlkın kırmızı kürk yklı ceketlere göstendiği tlep rtr. Bir de hu kdr geçerli olmyn, hytımız 1981’de yerleşmiş ikinci bir teori vr: “Trickle up”,yni “yukrı tırmnış”.
[gllery ids=",,104306,104307,,,104308,104309,104310,104311,104312,104313,104314"]Vivienne Westwood dınd genç ve cesur bir kdın, defilesinde punk sülinde giyinmiş modelleri çıkrtıyor ve bir lt kültür mod trendlerini şekillendirmiş oluyor. Aslınd, Westwood’dn önce İkinci Düny Svşı sırsınd Chnel’in, svş lnındki kdınlrdn ilhm lrk hreket özgürlüğünü kısıtlmyn görünümler tsrlmsı d “yukn tınnııış”ııı esslı bir örneği. Zir bu, o dönemdeki hedef kitlenin ihtiyçlrı ve stın lm kriterleri göz önünde bulundurulrk ypılmış bir hmle iken, Vivienne Westwood’un duruşu dh çok sosyolojik bir söylem niteliğindeydi. Sonuçt, punk’lrın günlük ktiviteleri esnsınd giyebilecekleri dh geniş bir seçkiye ihtiyçlrı yoktu. Uzun süre etkileri süren punk kültürünün yüceltiği dönemin rdındn, mod endüstrisinde “yukrı tırmnış”ın görünürlüğü zldı.
T ki Vetements ve Blencig’nı kretif direktörü Demn Gvsli hu kımı dh fzl insn ulştırıncy kdr. (geçen sezon podyumlr yeniden görmeye bşldığımız lt kültür kostümleri. Sonbhr/Kış koleksiyonlrınd hkimiyeti ele lmış durumd. Rock. punk. pop, r&b ve hiphop lt kültürlerinin mensuplrının krkteristik prçln ve kombinsyonlrı, Alexnder\Vng, Gucd ve Stell McCrtney gibi büyük mod evlerinin rdrın d girdi.
Kombinsyonlr bsit, prçlr rht, sokklrdn kopup gelmiş gibi görünüyor. Bir süpermrkette lışveriş ypn insnlrın üzerinde sıklıkl görebileceğiniz eşofmn üstleri, jen ceketler, pofuduk montlr ve postllr, modnın en üst mertebesi olrk görülen mod hftlrının podyumlrınd ihtişmlı, sofistike ve zenginliği leni görünümlerin yerini lıyor. Modyı dh ulşılbilir gösteren, tvrını ve duruşunu dh smimi tutn siluetler “yukrı tırmnış” teorisinin tekrr liste hsın yükselişini knıtlıyor.
