35 yşlrınd “üreme kpsitesine ship” bir çift neden doğurmk yerine evlt edinmeyi seçer? Ynıtı Verd ve Serdrın hikyesinde.
Bir çift neden evlt edinir? Aklınız ilk geleni thmin etmek zor değil, “çocuk ypmdıklrı için” diye düşündünüz. Ben de öyle düşünmüştüm, ynılmışım. 35 yşlrınd, “üreme engeli olmyn” bir çift, doğurmk yerine shipsiz bir çocuğun nne bbsı olmyı tercih edebilirmiş.
Bir çift, neden çocuk shibi olmk ister? “Çocuklrı sevdiği, hytını bir çocukl zenginleştirmek istediği için” diyorsunuz, hklı olrk. Am sıl motivsyon, kimsesiz bir bebeğe bir ile sunmk, bir nevi “hyt borcunu ödemek” olbilirmiş.
“Aslınd çok norml, htt sırdn bir şey bizim yptığımız” diyor, Serdr: “Bzen, biz mi bu çocuğ iyilik ypıyoruz o mu bize diye düşünüyorum. Kimsesiz bir çocuğun ilesi olduk diye etrfımız bize peygmber gibi dvrnmy bşldı.
Gelip konuşuyorlr, ‘cesretimizden’ dolyı tebrik ediyorlr. Sğolsunlr, vr olsunlr. Am bize hkikten çok doğl geliyor yptığımız.”
0 nltırken hkikten çok doğl geliyor, snki olmsı gereken buymuş gibi. Anne bb olmk için sıl ypılmsı gereken, sevişip çocuk doğurmk değil, kimsesizler yurdund yıllrc ynı tvn bkrk büyüyen çocuklrdn birini lıp on bir ile sunmkmış gibi..
Bir gece, internete girince
Verd ve Serdr Ekmekçi çifti bundn 10 yıl önce evlendi. Evlenirken, hele de 24 gibi genç bir yştysnız, çocuk konusunu ciddi ciddi konuşmk klınız gelmez. Onlr d konuşmdı. Gerçi Verd çocuklr bşındn beri çok merklı değildi. Lfı çıldığınd bir iki def “ben çocuk doğurmm” demişti. Am öylesine işte. Serdr’ın “öylesine” verdiği cevp d yıllr içinde pek değişmedi: “Bkrız, doğurmzsn evltlık lırız.” Ar r bu konuşmlrı ypslr d, onlrın sıl işi doy doy yşmktı: Çlışmk, okumk, seyht etmek, spor ypmk, rkdşlrl yiyip içmek… Verd, siyset bilimi doktorsı ypıyor, edebiytl ilgileniyordu. Serdr ticretle uğrşıyor, değişen dünyyı nlyıp on uygun iş modelleri geliştirmeye kf yoruyordu. Velhsıl, Verd ve Serdr birbirine yeten, hytın tdını çıkrmyı bilen, kfsın göre yşmyı seven bir çiftti. Çocuk işi belirsiz bir geleceğe ertelenmişti. Hni şu, gençlikte hiç gelmeyecek snıln 40’lı yşlr.
kışınd, Verd bir gece evde doktor tezi üzerinde çlışırken, rtık şeytnın mı yoks bir meleğin mi dürtmesiyle, internette evlt edinmeyle ilgili rştırm ypmy bşldı. Dh önce zihnini ylnızc rd bir yoklyn çocuk fikri snki bir günde merkeze oturdu: “Demek ki frkınd olmdn düşünüyormuşum, o gün ilk somut dımı ttım. O geceden sonr hemen her gün bu konuyu konuşmy bşldık.
Bir süre sonr d bşk bir şey konuşmz hle geldik. Arkdşlrımızl, çevremizle pylştık. Çoğundn ‘çıldırdınız mı siz’ şeklinde özetlenebilecek tepkiler ldık. Am oly sistemimize girmişti bir kere.” Verd, evltlık fikrine en bşındn beri çok çık olduğunu nltıyor. Bunun çok nlşılır bir sebebi de vr slınd. Kendi bbsı d bir evltlık. Bbnnesi trfındn yedi yşınd lınıp büyütülmüş. Kimsesiz bir çocuğ ile sunm fikri bu yüzden on çok özel geliyor. Htt, kendi deyimiyle bunu bir “hyt diyeti” gibi düşünüyor.
Serdr d, çocuk doğurm krrı ess olrk kdınındır diyecek kdr gelişmiş bir erkek. Soyunu devm ettirmek gibi bir meselesi yok. Dolyısıyl krısının rksınd duruyor. “Ondn sonrsı çok hızlı gelişti. Bizim, evlt mı edinsek diye ciddi olrk düşünmeye bşlmmızl, kızımızı eve getirmemiz rsınd sdece 3 y vr” diye nltıyor.
Evltlık değil koruyucu ile
Verd ve Serdr, evlt edinmek için nsıl bir süreçten geçiliyors hepsini yşdılr. Resmi bşvuru yptılr, form doldurdulr, mülkttn geçtiler, gelir ve eğitim durumlrını belgelediler, sğlık rporlrı ldılr… Bşlngıçt evltlık edinmek için bşvurmuşlrdı m sistemi birz nlyınc koruyucu ile olmy krr verdiler: “Bşındn itibren 0-1 yş rsınd biz kız çocuğunu evlt edinmek istiyorduk.
Am en uzun bekleme sırsı d ord. Herkes bebek istiyor, çoğunluk kız istiyor. En z ltı, ortlm iki yıl bekleniyor. Koruyucu ilelikte ise bekleme süresi çok kıs. Çünkü çocuğu nüfusunuz geçiremediğiniz bu yol çok tercih edilmiyor.”
Herkes gen bilimci kesilmiş nsınıstyım. Bizbu işe ilkkllştığımızd, en çok duyduğumuzlflrdn biri \seningenetikten hberin vr mı’ oldu. Gen nedir diye sorsn cevp veremez, o yn. Çocuk genetik olrkkötü, hırsız, hllcsız olmz İd. Nsılyetiştirirsen öyle olur. Bizimgenlerimizdede boncukyok yrıc.
Peki onlr neden koruyucu ile olmyı tercih etti? İki sebebi vr, birincisini Serdr nltsın: “Aileler çocuklrını kurum bırkırken, ‘evltlık verilebilir’ y d ‘koruyucu ileye verilebilir’ diye tercihte bulunuyorlr. Evltlıkt çocuk resmen sizin oluyor. Koruyucu ile olursnız, ile yrın bir gün orty çıkıp çocuğumu geri istiyorum diyebiliyor. Kimse büyüttüğü çocuktn koly vzgeçmez m işin içine girince bunun hkikten çok küçük bir risk olduğunu frk ettik. Bir kere ilelerin çok büyük kısmı çocuğunu bir dh ryıp sormuyor. Velev ki rdılr, kurum çocuğun yrrını mutlk gözetiyor. Yni biyolojik ile istedi diye hemen onlr vermiyor. Bir de, ile uzun süre rmyıp çocuk evltlık sttüsüne çevrildiğinde, ilk hk koruyucu ileye veriliyor. Bütün bunlrı öğrenince, neden olmsın diye düşünmeye bşldık.’’ Koruyucu ile olmlrının ikinci ve ess sebebi ise duygusl. Onu d Verd’dn dinleyelim: “Normlde sizin önünüze önce çocuklrın dosylrı geliyor. Çocuk ory nsıl bırkılmış, ilesi kimmiş okuyup öğrendikten sonr çocuğu görebiliyorsunuz. Bizimse dosy okumdn önce bir yuvyı gezme fırstımız oldu.”
0 gün koruyucu ile olm konusund Sosyl Hizmetler’deki görevliden bilgi ln Verd ve Serdr rdındn Kocmustfpş’dki yuvy gitti. Odlr girip çıktılr, yn yn ytklrd ytn onlrc bebeğe uzktn bktılr. Derken Verd, girdikleri son odd, ytğının yk ucund dikilmiş etrfı seyreden bir bebek gördü. Kr kşlı, kr gözlü kız, cilveli bir şey olduğu için yuvd Sibel Cn diye isim tkmışlrdı. Hemşirelerden biri, “Sibel Çn’ı getirsenize” dedi. Bir bşk çlışn gözlerini Verd’y dikmiş minik kızı ldı getirdi, çiftin kucğın verdi. Verd’mn dediğine göre “doğumd nneyle bebek rsınd kurulduğu söylenen bğ, o n rlrınd kuruldu.”
Sonrsı bir dizi bürokrtik formlite; hzırlnn dosylr, imzlr, her dımı özenle tıln bir süreç…
İnsnlr en küçük bir riskten bile korkuyorlr. Mükemmeliyetçilik ve on eşlik eden endişeler’ çocuk yetiştir me konusund d tvn ypmış. Hlbuki en mülcemmelini ypcğım diye hytını zehir edeceğine sn it olnı ypsn.
Koruyucu ilelikle ilgili yrıntılı bilgiyi koriiyucuile.gov.tr dresinde bulbilirsiniz.
Onlrınki de öyle kıyor. “Am evlt edinme sürecinde frk ettiğimiz bir sürü ilginç şey oldu” diye devm ediyor Verd: “Mesel, mükemmeliyetçilik, mesel küçük burjuvlr özgü korkklık. İnsnlr en küçük bir riskten bile korkuyorlr, kendilerini hyt bırkmıyorlr. Bu mükemmeliyetçilik ve on eşlik eden endişeler çocuk yetiştirme konusund d tvn ypmış. Hlbuki en mükemmelini ypcğım diye hytını zehir edeceğine sn it olnı ypsn. Ne kdr yprsn yp çocuk senin kdr olck zten.” Serdr lfı krısının ğzındn lıyor: “Bir de, herkes gen bilimci kesilmiş nsını styım. Biz bu işe ilk klkıştığımızd, en çok duyduğumuz lflrdn biri ‘senin genetikten hberin vr mı’ oldu. Gen nedir diye sorsn cevp veremez, o yrı. Çocuk genetik olrk kötü, hırsız, hlksız olmz ki. Nsıl yetiştirirsen öyle olur. Bizim genlerimizde de boncuk yok yrıc.”
Senrist değişti
“Mükemmeliyetçi genetik mühendisleri” bir yn, durumu ilelere kbul ettirmek de mesele olmuş. Dh çok d Serdr’ın ilesine: “Annem 70 yşınd bir kdın. Oğlunun d kendi çocuğu olsun istiyor. Gyet nlşılır bir durum. Onun bizi nlmsını beklemiyordum m ben onu nlıyordum.
Tek derdim onu kırmdn bu dönemi tltmktı. Armızd sert konuşmlr olmdı değil, oldu. Annem, bu vesileyle bn yıllrdır söyleyemediği şeyleri de söyledi. Neyse ki iki blm nnemle rmızd köprü oldu. Şimdi her şey ryın oturdu.”
9 Mrtgünü Verd – Serdr Ekmekçi Feneryolu’ndki evlerinde özel bir prti verdi. Çift prtiye en ykın rkdşlrını ve ileleri çğırdı. Herkesin merhb demesini istedikleri biri vrdı. Kıs bir süre önce yuvd göz göze geldikleri kız çocuğu, o gün nne bbsının en sevdiği insnlrl tnıştı. Prtiye ilk gelenlerden biri de, dveti lır lmz Burs’dn yol düşen bbnneydi.
Şimdi 1,5 yşınd oln bebeğe, ilesi gibi biz de Çkıl diyoruz. Gerçek kimliğini çıklymıyoruz, okuynın içini cıtck hikyesini kurllr gereği burd nltmıyoruz.
Hem zten Çkıl’ın hikyesini rtık bşk bir senrist yzıyor. Üstelik bu bölüm çok dh umut verici.
